De gemeente Almelo zet een volgende stap in haar aanpak van laaggeletterdheid. Dat doet zij samen met een aantal partners waaronder Lost Lemon. Een van de projecten is ‘Samen Sterk Starten’, dat gaat om de preventie van laaggeletterdheid bij kinderen van ouders die moeite hebben met taal.
Urgentie in Almelo
In Nederland is ongeveer 18% van alle inwoners boven de 16 jaar laaggeletterd. Naar schatting ligt dit percentage in de gemeente Almelo hoger dan 20%. Laaggeletterdheid kan in het dagelijks leven voor veel ongemakken zorgen. Denk bijvoorbeeld aan het niet kunnen begrijpen van de bijsluiter van medicijnen of het niet digitaal kunnen doen van een aanvraag. Almelo wil iets doen om laaggeletterden te helpen en kwam met een aanvalsplan laaggeletterdheid.
Taalrijke thuisomgeving
Een van de projecten die voortkomt uit het aanvalsplan is ‘Samen Sterk Starten’, een experiment dat in augustus van start is gegaan en dat ruim een jaar zal duren. Het is gericht op laaggeletterde (NT1) ouders uit Almelo met kinderen van 0 tot 2 jaar en op aanstaande ouders.
Het is lastig om laaggeletterde ouders te vinden en op weg te helpen. We weten dat het voor jonge kinderen heel belangrijk is om met taal bezig te zijn, terwijl dat voor deze ouders juist vaak lastig is. Als de ouders aandacht schenken aan taal dan geven zij dit ook weer door aan hun kinderen. Doel van dit project is dan ook: het ondersteunen en toerusten van ouders zodat zij een taalrijke thuisomgeving kunnen realiseren.
Brede samenwerking
Organisaties die laaggeletterdheid willen verminderen en organisaties die ouders van jonge kinderen begeleiden gaan samenwerken om een brug te slaan tussen taal en ouderschap. Aan enthousiaste deelnemers aan dit project is gelukkig geen gebrek. Het onderzoeksteam van Lost Lemon, Lemon Lab, voert dit project uit in opdracht van en samen met de gemeente Almelo, de Twentse welzijnsorganisatie Avedan, de GGD en de bibliotheek. Ook werken we samen met Stichting Lezen en Schrijven, taaldocenten en taalambassadeurs én natuurlijk worden de ouders nauw betrokken. Samen onderzoeken we wat ouders kan helpen om thuis met taal aan de slag te gaan. Zo bereiken we ook weer nieuwe ouders. Het project wordt mogelijk gemaakt vanuit de subsidie Tel mee met Taal.
Betrekken en bereiken
Voor Samen Sterk Starten onderzoekt Lemon Lab waar we laaggeletterde ouders kunnen vinden en spreken (zoals de kinderopvang). Ook onderzoeken we wat medewerkers op deze plekken nodig hebben om laaggeletterdheid bij ouders te herkennen, hierover met de ouders te spreken en hen op weg te helpen met taal en/of ouderschap. We maken instrumenten om de medewerkers hierbij te helpen. Denk bijvoorbeeld aan materiaal waarbij minder (moeilijke) taal nodig is, zoals praatplaten.
Camouflage-aanbod
Lemon Lab gaat ook laaggeletterde ouders interviewen. Zo leren we wat zij lastig vinden als ouder, wat zij (anders) zouden willen, wat zij daarvoor nodig hebben en hoe zij daarmee aan de slag kunnen. Samen met een aantal van de geïnterviewde ouders en medewerkers maken we een ’camouflage-aanbod’ dat past bij wat ouders willen leren of maken (bijvoorbeeld een slaapliedje). Met wat de ouders leren of maken kunnen ze thuis aan de slag en merken ze ook hoe dat henzelf en hun kinderen vooruit kan helpen. We kijken of dit camouflage-aanbod ook echt werkt door het uit te proberen met de ouders, medewerkers en docenten.
Toolkit voor Samen Sterk Starten
Als laatste verzamelen we alles wat we hebben geleerd en uitgeprobeerd in een toolkit. Zo kan iedereen in en buiten Almelo er gebruik van maken. En daarmee zetten we niet alleen een stap in de preventie van laaggeletterdheid in de Twentse gemeente, maar hopen we ook in de rest van Nederland een bijdrage te leveren aan het creëren van een taalrijke thuisomgeving. Daarmee vergroot je de kansen van kinderen én van hun ouders.
Week van Lezen en Schrijven
Vandaag, donderdag 8 september, is de Internationale Dag van de Alfabetisering. Op deze dag vestigt de UNESCO de aandacht op laaggeletterdheid en maakt zij de wereldwijde alfabetiseringscijfers bekend. In Nederland is deze dag ook de aftrap van de Week van Lezen en Schrijven, die tot en met 14 september duurt. Stichting Lezen en Schrijven vraagt dan extra aandacht voor laaggeletterdheid, onder het motto: ‘Onderweg naar een samenleving waarin iedereen kan meedoen’. In Almelo wordt hier dus al hard aan gewerkt.
Social Contact